Research
Op deze pagina verzamelen we zowel onderzoek dat we als organisatie zelf actief opzetten als relevant onderzoek van personen en/of organisaties waarmee we al dan niet gelieerd zijn.
— Pagina in opbouw —
Het Cmb was vanaf 2011 tot 2017 zowel administratief als inhoudelijk de initiatiefnemende en coördinerende organisatie van het internationale en spraakmakende 'Leonardo' onderzoeks-project:
The Leonardo Guitar Research Project (LGRP)is a non-profit organization whose purpose is to study, demonstrate and communicate the possibilities of building acoustic and classical guitars from non-tropical woods. The LGRP kick-started in 2011 and was funded from 2012 till 2014 by the 'Leonardo da Vinci Programme', and from 2014 till 2017 by Erasmus+, both programmes of the European Commission. The LGRP Partner Group consists of lutherie schools, independent luthiers, researchers, experts and organisations in the field of musical instruments. From 2018, the project is continuing, but without funding for the time being. Further research, publications and collaborations are on the horizon.
Reportage over LGRP
Videomontage die deel uitmaakt van het onderzoek waarbij 16 gitaren worden bespeeld voor aanvankelijk een blinde onlinetest / ➤ LINK to LGRP
KLARA intevieuw over LGRP
LGRP / Speel- en luistertests: algemene conclusies
Om te onderzoeken of individuele spelers en luisteraars auditief het onderscheid konden maken tussen gitaren gebouwd met tropische houtsoorten en die met niet-tropische houtsoorten spitste het LGRP-onderzoek zich vooral (maar niet alleen) toe op meerdere blinde en niet-blinde speel- en luistertests, zowel in kleinere ruimtes als in concertzalen.
De resutaten van alle tests tonen duidelijk aan dat de twee groepen gitaren - deze gebouwd met tropische en die met niet-tropische houtsoorten - ten opzicht van elkaar geen onderscheidend karakter of verschillende intrinsiek identificeerbare geluidskwaliteiten hebben als het materiaal voor het bovenblad hetzelfde blijft; in al de tests was dat europees vurenhout.
De conclusie is dan ook als volgt: niet-tropische houtsoorten kunnen worden gebruikt om gitaren te maken met akoestische kwaliteiten die gelijk zijn aan hun tropische tegenhangers.
Alle onderzoeken en details zie de LGRP-website
Stabiliteit- en stijfheidstests van gitaarhalzen op lange termijn, studie door LGRP.
Voor de LGRP speel- en luistertests werden er over verschillende jaren in totaal 70 gitaren gebouwd door 3 instrumentenbouwscholen (Cmb België, Ikata Finland, Newark UK) waaronder de helft met alternatieve niet-tropische houtsoorten voor alle onderdelen, dus ook voor de gitaar-halzen !
Om de stabiliteit daarvan te testen (wat ben je met een 'niet-tropische gitaar' als de hals daarvan krom trekt op termijn?) werden er tests gedaan waarbij alternatieve houtsoorten vergeleken werden met gangbare tropische houtsoorten.
Samenvatting van de belangrijkste resultaten:
Vergeleken met traditioneel gebruikte soorten zoals mahonie en spaanse ceder vertoonden sommige van de niet-tropische soorten die we testten een vergelijkbare mate van stabiliteit en stijfheid in de loop der tijd en bij wisselende luchtvochtigheid (gemeten over de periode van één jaar). Als referentie bevonden er zich 4 mahoniehout-samples en 3 spaanse ceder-samples in de test. Deze samples vertoonden een gemiddelde vervorming van ongeveer 0,25 mm of minder (maar niet meer dan 0,3 mm) over hun lengte (van de topkam tot de 12de fret). Populier, spar, linde, walnoot, kers, esdoorn en beuk vertoonden allemaal een gemiddelde vervorming die vergelijkbaar was met die van de tropische referentie-soorten. De implicatie tot nu toe is dat sommige van deze niet-tropische houtsoorten (als het gewicht ook conform is aan de traditionele houtsoorten) vanuit een mechanisch standpunt beschouwd kunnen worden als bruikbare alternatieven.
De LGRP-paper "Guitar neck stability and stiffness tests: an experimental study to determine the degree of gradual deformation under stress (creep) of different wood species serving as classical guitar necks" kan hier gelezen of gedownload worden.
De tests werden uitgevoer in 2016/17. Nieuwe metingen met dezelfde samples zullen uitgevoerd worden in 2025/26
Stabiliteit- en stijfheidstests van gitaarhalzen, studie door Woodlab, UGent
Bovenstaande LGRP-studie inspireerde enkele onderzoekers van het ‘Laboratorium voor Houttechnologie (UGent-Woodlab) om een soortgelijk experiment uit te voeren met dezelfde LGRP-meetmethode en ook met de LGRP-opstelling (met stemsleutel) plus een nieuwe opstelling (met permanente gewichtspanning) waarbij naast de doorbuigingsstabiliteit van de houtsoorten ook de twee opstellingen met elkaar werden vergeleken op werkbaarheid en betrouwbaarheid.
Deze studie, genaamd ‘Monitoring the long-term stability of classical guitar necks: evaluating the potential of European-grown wood species in musical instrument manufacturing’ vergeleek de doorbuigingsstabiliteit van 17 houtsoorten voor klassieke gitaarhalzen onder langdurige spanning en variërende vochtigheidscondities, waarbij de nadruk lag op de prestaties van tropische referentie-soorten vergeleken met potentiële Europese alternatieven.
In totaal werden 250 samples getest met een gemiddelde van 15 samples per houtsoort.
Onder andere zwarte walnoot en els (els was niet opgenomen in de LGRP-test) toonden resultaten vergelijkbaar (of beter) aan die van ceder en mahonie. Andere getestte soorten waren es, kers, mahonie, populier, kastanje, berk, esp, linde, walnoot, beuk, vuren, els, plataan, den, waaronder verschillende soorten goed scoorden volgens de LGRP-norm (vervorming van max. 0,3mm)
Voor dit onderzoek en de publicatie werd het Leonardo Guitar Research Project en het Centrum voor Muziekinstrumentenbouw vertegenwoordigd door Jacky Walraet als co-auteur, samen met Bingrui Chen (hoofd-auteur), Pieter Goovaerts, Stijn Willen, Victor Deklerck, Tianyi Zhan, Wim Van Paepegem, Joris Van Acker, Jan Van den Bulcke.
De paper werd gepubliceerd in juni 2025 in “Springer Nature, Wood Science and Technology” en is ook te vinden op “ResearchGate”.
Dit is de LINK naar de Springer Nature publicatie waar de ‘abstract’ (samenvatting/conclusie) kan gelezen worden.
De volledige paper is verkrijgbaar via Springer Nature (uitgever) of via ResearchGate.
CVO/Cmb-cursisten of leerkrachten en LGRP-partners kunnen de pdf aanvragen via mail (enkel voor kleinschalig persoonlijk, niet-commercieel gebruik op voorwaarde dat alle auteursrechten, handels- en dienstmerken en andere eigendomsvermeldingen worden gehandhaafd/ 'Terms and conditions').
Vragen of opmerkingen kan via mail.
Relevant onderzoek aan LGRP
In deze studie kwamen academici tot gelijkaardige conclusies als bij het Leonardo project:
"The results of our study indicate that steel-string acoustic guitars with backs and sides built using traditionally prized, expensive, and rare woods are not rated substantially higher by guitarists than guitars with backs and sides built using cheaper and more readily available woods. The poor ability of guitarists to discriminate under blinded conditions between guitars with backs and sides made of different woods suggest that back wood has only a marginal impact on the sound of an acoustic guitar."
> link to the publication.
Do endangered woods make better guitars?
Zie ook DIT artikel van Lancaster University over dezelfde studie.
Stradivarius: mythe of realiteit ?
Vergelijkend onderzoek tussen nieuw gebouwde en oude Italiaanse meester-violen
Onderzoek van Claudia Fritz, Sorbonne Université Paris.
Hiernaast vindt je een Video-lezing erover >>
"Oude Italiaanse violen uit de achttiende eeuw zijn zo beroemd dat Stradivarius onderdeel is geworden van het dagelijks taalgebruik.
Wie heeft nog nooit gehoord van deze Cremonese vioolbouwer en de astronomische prijzen die zijn instrumenten opleveren op spraakmakende veilingen?
Wetenschappers, vioolbouwers en musici hebben samen een reeks blinde experimenten opgezet waarbij oude Italiaanse violen werden vergeleken met nieuwe, zowel door violisten als door luisteraars.
Het doel was na te gaan of de oude violen werkelijk de voorkeur genoten en konden worden onderscheiden van hun nieuwere tegenhangers. De resultaten spreken voor zich..."
➤ Website Claudia Fritz met meer info en links.
Deze website wordt
momenteel herwerkt.
Sorry voor de anomalieën
en het eventuele ongemak.
© Cmb-Puurs 2025, All Rights Reserved.